Triệu Cao dùng kế ‘chỉ lộc vi mã’ để loại bỏ những người bất đồng chính kiến, lại thích sát Tần Nhị Thế, nhưng ông ta lại bị Tần Vương Tử Anh giết.
Tử Anh thấy Lưu Bang đã binh tiến Vũ Quan, thế là phái binh phòng thủ Nghiêu Quan. Nhưng Lưu Bang đã dùng kế của Trương Lương để đánh tan quân Tần, từ đó chính phủ nhà Tần đã không còn nơi hiểm trở để trấn thủ.
Tử Anh làm Tần Vương 46 ngày đã xuất thành đầu hàng. Vậy thì Lưu Bang tiến vào hoàng cung nhà Tần bày bố đầy ‘kỳ trân dị bảo’ (đồ quý hiếm), mỹ nữ như vân (mỹ nữ nhiều như mây), Lưu Bang đã làm gì?
Khi Tử Anh làm Tần Vương được 46 ngày, quân đội Lưu Bang đã đến được địa phương Bá Thượng, Tử Anh đã không thể tiếp tục duy trì vương triều nhà Tần nữa rồi. Thế là Tử Anh bưng ngọc tỷ Hoàng đế, buộc quanh cổ tấm vải trắng. Ý nghĩa của việc buộc tấm vải trắng là ‘tôi có tội, đáng chết, nên tôi vắt tấm vải trắng lên cổ’. Tử Anh quỳ bên đường, chờ Lưu Bang đến.
Sau khi Lưu Bang đến, đã tiếp nhận sự đầu hàng của Tử Anh, nhưng không giết Tử Anh, mà tạm thời để Tử Anh an định ở một chỗ. Kế đó, quân đội Lưu Bang bắt đầu tấn công Hàm Dương. Trước đây, khi Tần Thuỷ Hoàng tuần hành lần thứ năm, Lưu Bang đã nói một câu rất nổi tiếng là: ‘Đại trượng phu thì nên như thế’. Hiện nay Lưu Bang đã đến được Hàm Dương, trước mặt ông nào là cung điện, châu báu, bảo mã, mỹ nhân v.v. Lưu Bang tính hưởng thụ một chút.
Lúc này có 3 người vẫn còn giữ đầu não thanh tỉnh.
- Người thứ nhất là Tiêu Hà. Những tướng quân khác đi khắp nơi cướp thứ tốt như bảo bối, mỹ nhân v.v. nhưng Tiêu Hà lại đi trực tiếp vào thư việc lưu trữ quốc gia của nhà Tần, đem đi tất cả đồ thư (sách) và đương án (hồ sơ tài liệu). Cũng vì thế mà Tiêu Hà biết hình thế của nước Tần trong thiên hạ, ví như: phân chia khu vực hành chính, nơi nào đóng quân, nơi nào chứa lương thảo, nơi nào dễ đánh, nơi nào khó đánh v.v. tương đương với việc Tiêu Hà đã nắm hình thế của thiên hạ trong tay. Đây là chỗ rất thông minh của Tiêu Hà.
- Người thứ hai là anh em cột chèo của Lưu Bang tên là Phàn Khoái. Con người Phàn Khoái tuy rất lỗ mãng, nhưng ông đã nói với Lưu Bang rằng: ‘Nếu ông muốn tranh thiên hạ, thì chưa nên hưởng thụ vinh hoa phú quý lúc này. Nếu hưởng thụ thì ông chỉ giống như một nhà giàu mới nổi, vô giá trị’.
- Người thứ ba là Trương Lương. Trương Lương nói với Lưu Bang rằng: ‘Bái Công à, vì sao ngày hôm nay ngài có thể đứng tại đây, chính là vì Tần quá xa xỉ, quá tàn bạo. Hôm nay ngài thấy những thứ này, đây (đồ xa xỉ) chính là nguyên nhân vì sao khiến Tần diệt vong. Cho nên tôi khuyên ngài không được lấy một cái kim, một sợi chỉ, không được lấy bất cứ tài vật nào, mà hãy đem toàn bộ châu báu ấy niêm phong lại, sau đó đem quân trở về Bá Thượng. Ngài hãy đóng quân ở đó’.
Về điểm này thì Lưu Bang rất tốt, ông đã nghe lời khuyên của Phàn Khoái và Trương Lương, trở về lại doanh trại.
Sau đó Lưu Bang triệu tất cả phụ lão huynh đệ, già trẻ lớn bé, nói với họ rằng: ‘Dưới nền bạo chính của chính phủ nhà Tần, các vị đã chịu khổ quá lâu rồi. Hôm nay tôi đến không phải để xâm lược, trấn áp, mà là đến để giải cứu các vị. Ước pháp tam chương (約法三章: pháp quy định 3 điều, còn lại phế bỏ)’.
‘Ước pháp tam chương‘ đã trở thành một câu thành ngữ, nghĩa là:
- Kẻ giết người phải đền mạng.
- Đánh người bị thương, hoặc ăn trộm đồ người khác, thì xử phạt theo mức độ nặng nhẹ của tội trạng.
Ngoài đó ra, tất cả pháp luật của nhà Tần đều bị phế trừ.
Tiếng reo hò của lão bách tính vang động như sấm, ‘đây là ‘nhân nghĩa chi sư’ (quân đội nhân nghĩa) đến cứu chúng ta’. Thế là lão bách tính mang thịt bò và rượu đến doanh trại, Lưu Bang nói: ‘Cảm ơn, đa tạ, đa tạ, các vị hãy về lại đi, không cần cho chúng tôi thịt bò và rượu đâu, trong quân chúng tôi có lương thực’. Giáo sư Chương đoán lương thực này có thể Lưu Bang lấy ở địa phương Trần Lưu (kho lương của quân Tần).
Sau đó Lưu Bang nói tiếp: ‘Tôi trước khi tiến vào Quan Trung, chúng tôi có một ước định với Sở Hoài Vương là: ‘Tiên nhập Quan Trung giả vi vương’ (người vào Quan Trung đầu tiên được làm vương)’. Giáo sư Chương nói, Lưu Bang đã làm một tuyên truyền chính trị. Kế đó lão bách tính nói: ‘Quá tốt rồi. Chúng tôi đang chờ người nhân nghĩa trung hậu như ngài, đến làm vương của chúng tôi’.
Sau khi Lưu Bang tiến vào Quan Trung, ông đã làm những việc rất đẹp mắt như: niêm phong quốc khố, không cướp tài sản của Tần, đem quân trở về Bá Thượng, ‘Ước pháp tam chương’ với lão bách tính, không nhận rượu thịt, làm tuyên truyền chính trị ‘Tiên nhập Quan Trung giả vi vương’…
Nhưng Lưu Bang có làm việc không sáng suốt nào hay không? Có. Rốt cuộc đây là sự việc gì, kính mời quý độc giả đón xem phần tiếp theo: Hồng Môn kinh hồn (鴻門驚魂: Nỗi kinh hoàng của Lưu Bang ở Hồng Môn yến).
Mạn Vũ
Chú thích:
(*) Link ‘Tiếu đàm phong vân’ phần 2 tập 9: Ước pháp tam chương.
DKN